BÜTÜN KONULAR
Üyelik Girişi
Site Haritası
Seminer Takvimi
YALNIZLIK ÜLKESİ

Zeka Testleri Nasıl Değerlendirilmeli ? Gerekli Mi ?

Zeka testleri nasıl değerlendirilmeli ? Gerekli mi ?
Zeka dendiğinde aklımıza genellikle zihinsel yetenek gelir, ancak zekanın tanımlanması güçtür ve ölçülmesi ile ilgili olarak çok sayıda kuram vardır. Uzman Pedagog Belgin Temur: “Zeka testi olarak adlandırılan ölçme araçları, zihinsel yeteneği ölçmeyi amaçlar.” diyor.
Zeka testlerinin önemi
Zeka testleri, klinikte değişik amaçlarla kullanılır. Çocuğunuzun zihinsel gelişim geriliğini (zeka geriliği) veya üstün zihin gücünü (üstün zeka) ortaya çıkarabileceği gibi, hangi yetilerinin ne kadar gelişmiş olduğunu, hangi alanlarda daha fazla gelişmiş, hangi alanlarda daha az gelişmiş olduğunu zeka testleri aracılığıyla saptayabilirsiniz. Ayrıca bu testler aracılığıyla, çocuğunuzun nörolojik, görme veya işitme ile ilgili bir sorunu olup olmadığını da saptayabilirsiniz. Bunun yanı sıra, zeka testleri sonuçları, klinik psikolojide bazı psikopatolojilerin belirlenmesinde de bir araç olarak kullanılabilir.
Zeka testlerinin geçerliliği
Zeka testinin geçerliliği denince, testin zekayı gerçek anlamda ölçebilme gücünü anlıyoruz. Zekanın, beynin iki yarım küresinin bazı fonksiyonlarının toplamı olduğu varsayımıyla, her iki yarım küreye ait bazı fonksiyonları ölçen testler geliştirilmiştir; kavrama, akıl yürütme, yargılama gibi bazı sözel yeteneklerin, beynin sol yarım küresinin fonksiyonu olduğu, görsel-mekansal yetiler gibi performans yetilerinin de sağ yarım kürenin fonksiyonu olduğu bilinir. Uzman Pedagog Belgin Temur: “Zeka testleri, bir çok uzman tarafından çeşitli yönleriyle eleştirilmekle birlikte, klinikte çocuk ve gençlerin zihinsel gelişim düzeylerini belirlemek konusunda etkili testlerdir.”diyor ve geçerlilik-güvenilirlikleri test edilmiş testlere, uzmanlarca gerek duyulduğu takdirde başvurulduğunu, elde edilen sonuçların yararlı olduğunu söylüyor.
Zeka testi uygulamaya ancak bir uzman karar verebilir
Çocuk sahibi olan her anne-baba, çocuğunun sağlıklı olduğu kadar zeki olmasını da arzular. Hemen her anne-baba da, çocuğunun zekasını merak eder. Çocuğun her becerisi, değişik durumlardaki problem çözme ve akıl yürütme tarzı, hep zeka belirtisi olarak yorumlanır. Özellikle de becerileri ve farklılığı ile çevresi tarafından fark edilen çocukların aileleri, uzmanlara başvurup, çocuklarının zeki olduğunu düşündüklerini ve zekasını ölçtürmek istediklerini söylerler, ancak böyle meraklar, bir çocuğa zeka testi uygulanması için yeterli bir neden değildir. Sadece çocuğunuzun ne kadar zeki olduğunu belgelemek için ona test yaptırmanız çocuğunuza zarar verebilir. Zekanın ölçülmesi, diğer fiziksel ve fizyolojik ölçümler kadar somut değildir. Sayısal bir veri elde edilse de, bu veri daha çok klinik değerlendirme için bir anlam ifade eder. Zaman içinde, eğitimle, yaşam koşullarıyla zekanın iç dağılımında, hatta toplam sonucunda değişmeler olabilir. Yani zeka değişmez bir bütün değildir. Zeka testi uygulama kararı, ancak bir uzman tarafından verilebilir.
Çocuğunuz okulda, evde veya başka sosyal ortamlarda, okul başarısı, uyum ve davranış problemleri yaşıyorsa, yapılacak bazı değerlendirmelerin ardından zeka testi yapılması gerekebilir. Zeka testine ihtiyaç duyulmasının nedeni, çocuğunuzun olası öğrenme güçlüğünün saptanması gerekliliği olabileceği gibi, üstün zihin gücüne sahip oluşunun saptanması gerekliliği de olabilir, çünkü her iki uçta da, çocuğunuz uyum ve davranış sorunları yaşayabilir. Bu sorunların nedenlerinin neler olabileceğinin saptanması aşamasında, zeka testleri bir araç olarak kullanılabilir.
Zeka testlerinin sonuçları
Zeka testlerinin, bu konuda profesyonelleşmiş uzmanlarca yapılması, yapılan testin güvenilirliğini artırır. Test odası, testörün çocukla kurduğu iletişim, çocuğun motivasyonu, ortamın fiziksel koşulları (Isı, ışık) gibi bir çok faktör, testin güvenilirliğini etkiler. Tüm bu koşullar, konunun uzmanlarınca bilinir ve ortam standardize edildikten sonra, belirlenen yönergeler, belirlenen biçimde verilerek, çocuğun gerçek performansını ortaya koyması sağlanmaya çalışılır. Zeka testleri, yapıları gereği, belirli bir zaman geçmeden tekrarlanamaz. Kısa aralıklarla tekrarlanan testler de geçerli olmaz. Bu nedenle, böyle bir test yaptırma aşamasında, öncesinde yapılmış bir test varsa, bu bilgiyi uzmanla paylaşmanız önemlidir. Sıklıkla kullanılan zeka testleri, gerçerlilik ve güvenilirlik çalışmaları yapılmış testlerdir. Bu nedenle uzmanlar tarafından uygulandığında, bu testlerden elde edilen sonuçların da güvenilir ve geçerli olduğu söylenebilir.
Zeka testleri nerelerde yapılır?
Zeka testleri, bu konuda uzmanlaşmış pedagogpsikolog ve psikolojik danışmanlarca yapılır. Bu uzmanların çalıştığı özel klinik ve merkezlerin yanı sıra, Milli Eğitim Müdürlükleri’ne bağlı Rehberlik ve Araştırma Merkezleri’nde, bazı hastanelerin psikiyatri veya psikoloji departmanlarında da bu testler uygulanabilir.
Anne-babalar test sonuçlarını iyi değerlendirmeli
Anne-babalar, genellikle çocuklarından yüksek performans beklerler. Eğer sonuç, anne-babanın istediği gibi çıkmazsa, bu durum anne-babada hayal kırıklığı yaratabilir ve bu da, çocuklarıyla ilişkilerini olumsuz etkileyebilir. Çocuk, anne-babanın gözünde değer kaybedebilir ve bu hiç istenmeyen bir sonuçtur. Testten elde edilen puanın yüksek olması da, başka sıkıntılara neden olabilir. Bu durumda da anne-baba, çocuğun çok yüksek bir zeka bölümüne sahip olduğunu bilir, çocuğa bunu bildirir ve çocuktan beklentileri de çok artar. Böyle bir çocuğun, okulda veya başka sosyal ortamlarda karşılaşabileceği uyumsuzluk veya başarısızlık problemi, anne-babanın aşırı tepki göstermesine neden olabilir; çocuk üzerindeki baskı artabilir. Kendisinden sürekli yüksek başarı beklenen bir çocuk, küçük bir başarısızlıkta hayal kırıklığı yaşar, bu da, bekleneni verememiş olma duygusuyla, güvensizlik ve yetersizlik duygularını beraberinde getirir. Bu nedenle çocukların zeka testlerinin sonuçları anne-babalarla paylaşılırken, testle ölçülen yetenekler tek tek incelenir. Uzman Pedagog Belgin Temur: “Çocuğun hangi yeteneğinin yaşından beklenilen düzeyde gelişmiş olduğu, hangi yeteneğinin yaşının üzerinde geliştiği, hangi yeteneğinin yaşından beklenilen düzeyde gelişmediği açıklanır. Bu yeteneklerinin özgüven, başarı ve öğrenmesini nasıl etkileyeceğinin üzerinde durulur. Anne-babanın bu veriler ışığında çocuklarına nasıl bir program hazırlamaları gerektiği konusunda rehberlik edilir.” diyor.
Anne-babalara öneriler
• Çocuğunuza zeka testi yaptırmak istiyorsanız, bunun nedenini düşünün. Çocuğunuzun çok zeki olduğunu düşünüyorsanız ve okulda, çevrede uyum problemleri yaşamıyorsa, böyle bir teste hiç gerek olmayacaktır.
• Çocuğunuz okulda bazı sorunlar yaşıyorsa; (Arkadaşlarıyla uyumsuzluk, dersi takip etmekte güçlük, okul başarısızlığı gibi.) bir uzmandan yardım isteyin. Böyle bir durumda çocuğunuza zeka testi uygulanabilir. Buradaki amaç; genellikle çocuğunuzun toplam zekasını belirlemek değil, zekasını oluşturan yeteneklerin tek tek araştırılmasıdır. Bu yeteneklerin fazla gelişmiş olması, yetersiz gelişmiş olması veya aralarındaki dengesizlik, çocuğunuzun sorunlarının kaynağı olabilir.
• Zeka Testi’ sonuçlarını, çocuğunuzun bundan sonraki okul hayatında yararlı olabilecek ipuçlarını elde etmek için not edin. Her çocuğun farklı bir zihin yapısı ve öğrenme biçimi vardır. Çocuğunuzun zihinsel özelliklerine uygun aktiviteler ve hedefler belirleyin.
• Yapılan değerlendirmeler sonucunda, çocuğunuza test yapılması gerekli görüldüyse, bu testi uygulayacak profesyonellerin testler konusunda yeterli olduklarından emin olun. Aksi halde testin güvenilirliği azalacaktır.
• Çocuğunuzun uyum problemi varsa, zeka testinin ilk seansında, çocuğunuzla iyi iletişim kurulamayabilir. Bu durumda, ilk seansın, çocukla tanışma ve ısınma seansı olarak sürdürülmesi, zeka testinin bir sonraki seansta verilmesi gerekir.
• Bazı çocukların, özellikle ergenlik dönemindeki çocukların zeka testine dirençleri olabilir. Çocuğunuzu test seansına götürürken, onu kaygılandıracak şeyler söylemeyin, çünkü teste dirençleri artabilir ve bu durum da sonucu etkileyebilir. 
Kaynaklar
http://www.ozelpedagog.com

Ziyaret Bilgileri
Aktif Ziyaretçi4
Bugün Toplam69
Toplam Ziyaret66190963
Döviz Bilgileri
AlışSatış
Dolar32.222232.3513
Euro35.110935.2516
Hava Durumu
Saat